Τα Πρώτα Χριστιανικά Άσματα

ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΚΛΙΟΓΚΟΣ
ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ
Επιμέλεια άρθρου, διορθώσεις και άλλες προσθήκες:
ΛΑΜΠΑΔΑΡΙΟΣ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΑΣ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ


ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΜΟΥΣΙΚΗ - ΤΕΧΝΗ & ΕΠΙΣΤΗΜΗ, ''ΨΑΛΤΗΡΙΟΝ ΤΕΡΠΝΟΝ''·
ΔΕΥΤΕΡΑ, 16 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2019·ΧΡΟΝΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ: 1 ΛΕΠΤΟ
Κατά τους πρώτους αιώνες του Χριστιανισμού ως ύμνοι για τη ψαλμωδία προς υμνολογίαν της αγίας Τριάδος, του Σωτήρος Χριστού, της Θεοτόκου και των εις δόξαν Χριστού μαρτυρησάντων αγίων ανδρών, σε χρήση αρχικά ήταν Οι Ψαλμοί της Παλαιάς Διαθήκης του Προφήτη και Βασιλιά Δαβίδ ο οποιός με μεγάλη τέχνη υμνούσε και δοξολογούσε εμμελώς τον Θεό δια του ψαλτηρίου και της κιθάρας του «Αινείτε αυτόν εν τυμπάνω και χορώ, αινείτε αυτόν εν χορδαίς και οργάνω» (Ψαλμος 150:4).

Μέσα από αυτούς τους Ψαλμούς διακρίνουμε και διαφόρους ύμνους που χρησιμοποιήθηκαν τον πρώτο καιρό της εκκλησίας και που είναι σε χρήση μέχρι σήμερα. Για να δούμε μερικούς από αυτούς και ποια είναι η θέση τους στην ορθόδοξη λατρεία.
Οι αναγγέλλοντες την έλευσιν και την χάριν του Σωτήρος Χριστού, ο ργ΄ (103ος) ψαλμός “Εὐλόγει ἡ ψυχή µου, τὸν Κύριον, Κύριε ὁ Θεός µου. ἐµεγαλύνθης σφόδρα.” ο λεγόμενος και Προοιμιακός ως ων προοίμιον του εσπερινού, στους Αποστολικούς Κανόνες καλούμενος και Φωταγωγικόν Άσμα.
Ο ρλδ' (134ος) ψαλμός “Αινείτε το όνομα Κυρίου· αινείτε, δούλοι, Κύριον” και ο ρλε' (135ος) “Εξομολογείσθε τω Κυρίω. Ἐξομολογεῖσθε τῷ Κυρίῳ, ὅτι ἀγαθός, ὅτι εἰς τὸν αἰῶνα τὸ ἔλεος αὐτοῦ·” καλούμενοι Πολυέλεοι ή Πολυέλαιοι διά το πολλάκις εν αυτοίς προσαδόμενον το Ακροοτελεύτιον «ότι εις τον αιώνα το έλεος αυτού», ή σύμφωνα με άλλους, διά την γινομένην εν τω ψάλλεσθαι αυτούς φωταψίαν, αναπτομένου του πολυελαίου ήτοι του πολυκηρίου.
Ο ρμ' (140ος) ψαλμός Κύριε εκέκραξα “Κύριε, ἐκέκραξα πρὸς σέ, εἰσάκουσόν μου· πρόσχες τῇ φωνῇ τῆς δεήσεώς μου ἐν τῷ κεκραγέναι με πρὸς σέ” και ο ρμη' (148ος) “Αινείτε τον Κύριον εκ των ουρανών, αινείτε Αυτόν εν τοις υψίστοις, Σοι πρέπει ύμνος τω Θεώ. Αινείτε Αυτόν, πάντες οι Άγγελοι Αυτού'”.
Πλην των του Δαβίδ ψαλμών έψαλλεν η Εκκλησία και τις Εννέα Ωδές της Γραφής, τας ευρισκομένας εις τα αρχαιότατα ψαλτήρια μετά τους ψαλμούς, καθώς επίσης και ιδιαιτέρους ύμνους συντασσομένους παρά των πρώτων χριστιανών, οι οποίοι όμως δεν έχουν διασωθεί και αναμφιβόλως καταστραφήκαν κατά τους πρώτους εκείνους χρόνους των διωγμών, εκαλλούντο και “Ωδαί Πνευματικαι” (Ωδές Πνευματικές) πρός διάκρισιν των εθνικών ελληνικών ωδών της αρχαίας θρησκείας.
Εκ των πρώτων χριστιανικών ύμνων είναι και ο εξής:

«Ὃς ἐφανερώθη ἐν σαρκί, ἐδικαιώθη ἐν πνεύματι, ὤφθη ἀγγέλοις, ἐκηρύχθη ἐν ἔθνεσιν, επιστεύθη εν κόσμο, ανελήφθη ένδοξη»

Kαι ο Πλίνιος ο Νεώτερος, διοικητής της Βιθυνίας εν έτει 103 μ.Χ. ιστορεί σε επιστολή του προς τον αυτοκράτορα Τραϊανόν (97 επιστολή αυτού) τον ύμνον τον εις Χριστόν ως εις Θεόν ψαλλόμενον υπό των Χριστιανών εξ υπαμοιβής. Ότι δηλαδή υπήρχαν ήδη την εποχή εκείνοι αρμόδιοι για την ψαλμώδηση των ύμνων με αμοιβή.
Εις τα ψαλλόμενα κατά τους αποστολικούς χρόνους δέον είναι να κατατάξωμεν το εν ταις Αποστολικαίς Διατάξεσιν αναγινωσκόμενον ευκτήριον άσμα «Κύριε ελέησον», όπερ κατ’ αρχάς εξεφώνει ο λαός μαζί και αργότερα ατικατέστησε ο χορός·
τον Αγγελικόν Επινίκιον Ύμνον «άγιος, άγιος, άγιος Κύριος Σαβαώθ», όστις εν ταις Αποστολικαίς Διατάξεσι περιέχεται μεταξύ των ασμάτων της Εκκλησίας, εις πάσας δε τας αρχαίας Λειτουργίας, του Κλήμεντος, του Ιακώβου, Βασιλείου του Μεγάλου και Ιωάννου του Χρυσοστόμου αναφέρεται ως ψαλλόμενος μετά μέλους σοβαρού υπό των πιστών·

Λίγα λόγια για αυτόν τον ύμνο: Κύριος Σαβαώθ σημαίνει Κύριος των Δυνάμεων (δεν μεταφράστηκε η λέξη Σαβαώθ από τους εβδομήκοντα αλλά απλά μεταφέρθηκε από το εβραϊκό κείμενο στα ελληνικά ως είχε), Ωσαννά είναι λέξη συριακή που σημαίνει σύμφωνα με την μετάφραση των Ο’ (εβδομήκοντα) ρψ’,25 :
«Ω Κύριε σώσον δη ω Κύριε, ευόδωσον δη»

Αρχή του τρισάγιου ύμνου είναι το όραμα του προφήτου Ησαΐου πού είδε τους αγγέλους γύρω στο θρόνο του θεού να ψάλλουν «άγιος, άγιος, άγιος, Κύριος Σαββαώθ» (Ήσ. 6,13).

Αυτόν, ψάλλουμε και εμείς σε κάθε μας θεία Λειτουργία: “Τόν επινίκιον ύμνον άδοντα, βοώντα, κεκραγότα, και λέγοντα” εκφωεί ο ιερέας και ο χορός απαντάει ψάλλοντας: “Άγιος, Άγιος, Άγιος Κύριος Σαβαώθ· πλήρης ο ουρανός και η γη της δόξης σου. Ωσαννά εν τοις υψίστοις· ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου. Ωσαννά εν τοις υψίστοις.”

Δηλαδή: Άγιος, Άγιος, Άγιος είσαι Κύριε των Δυνάμεων· γεμάτος ο ουρανός και η γη από τη δόξα σου. Σώσε μας, ύψιστε Θεέ· ευλογημένος ο ερχόμενος στο όνομα του Κυρίου. Σώσε μας, ύψιστε Θεέ.
τον Αινετικόν Ύμνον «Αλληλoύϊα», όστις ελήφθη εκ της Ιουδαϊκής υμνολογίας και εκφράζει λύπην και μετάνοιαν·

Η εξελληνισμένη έκφραση «αλληλούια» (αρχ. «ἀλληλούϊα»), που προέρχεται από τα Εβραική הַלְּלוּיָהּ‎, Χαλελουγιάχ, κατά γράμμα αποτελεί προτροπή προς ομάδα ανθρώπων να «αινέσουν τον ΓΙΑΧ». Στην Αγία Γραφή αυτός ο όρος χρησιμοποιείται 28 φορές. Οι μεταφράσεις έχουν αποδώσει αυτή την έκφραση δοξολογίας ως «Αινείτε τον ΓΙΑΧ» ή «Αινείτε τον Κύριο». Ο όρος Γιαχ αποτελεί συντομευμένη μορφή του θεϊκού ονόματος που προσδιορίζεται από το Τετραγράμματο και αποδίδεται συνήθως Γιαχβέ ή Ιεχωβά.

Για την πλειονότητα των Χριστιανών αποτελεί έκφραση ιδιαίτερου αίνου προς τον Θεό. Στον Ιουδαϊσμό αποτελεί μέρος των προσευχών (ύμνων) Χαλλέλ. (Ψαλμοί 113-118).

Η διατήρηση αυτού του αμετάφραστου εβραϊκού όρου στην εκκλησιαστική υμνολογία θεωρείται απομεινάρι των πρακτικών που υιοθέτησε η πρωτοχριστιανική εκκλησία από την ιουδαϊκή συναγωγή και τις εσσαϊκές κοινότητες.
την Κυριακήν Προσευχήν «Πάτερ ημών», ήτις ορίζεται εν τοις Αποστολικοίς Κανόσιν ίνα ψάλλεται τρίς καθ’ εκάστην την υπό των Αποστόλων παραδοθείσαν τη Εκκλησία μικράν Δοξολογίαν «Δοξα Πάτρι καιΥιώ και Αγίω ΙΙνεύματι»·
την Εωθινήν Δοξολογίαν «Δόξα εν Υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία», που έψαλλαν αι άνω δυνάμεις κατά την γέννησιν του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού εις επήκοον των ποιμένων της Βηθλεέμ, μεγάλη χρήση της οποίας γινόταν εν τη αρχαιοτάτη Εκκλησία·
τον Εισοδικόν ύμνον «Δεύτε προσκυνήσωμεν και προσπέσωμεν Χριστώ»· εκ του 94ου ψαλμού του Δαβίδ ειλημμένον “Δεῦτε ἀγαλλιασώμεθα τῷ Κυρίῳ”.
τον εν ταις Αποστολικαίς Διαταγαίς αναφερόμενον Εσπερινόν Ύμνον του πρεσβύτου Συμεών «Νυν απολύεις τον δούλον Σου Δέσποτα», ψαλλόμενον από των αποστολικών χρόνων μέχρι του Ε' αιώνος, αντικατασταθέντα δε τότε διά των Απολυτικίων Τροπαρίων, ούτως ονομασθέντων ως ψαλλομένων μετά το ρητόν του Θεοδόχου Συμεών εν τη Απολύσει του Εσπερινού, ότε και ο λαός του ναού απολύεται·
την ευχαριστήριον ωδήν «Δόξα σοι, Κύριε, δόξα σοι», ψαλλομένην εν τη αρχαία Εκκλησία προ της αναγνώσεως του ιερού Ευαγγελίου και μετά το τέλος της ευαγγελικής περικοπής.
Αρχαίος ύμνος είναι και ο σωζόμενος πινδαρικός Κλήμεντος του Αλεξανδρέως, αναγόμενος εις τους κοινούς ύμνους, ους συνήθως από στήθους εγνώριζεν ο λαός και έψαλλεν από κοινού εν ταις ιεραίς συνάξεσιν.
Εν τοις αρχαίοις άσμασι καταλέγεται, το αινετικόν «Σε υμνούμεν, σε ευλογούμεν, σοι ευχαριστούμεν Κύριε, και δεόμεθά σου ο Θεός ημών», όπερ ποιηθέν υπό Αμβοσίου του Μεδιολάνων μετά τον εντελή αυτού θρίαμβον κατά των Αρειανών εψάλη το πρώτον εν πλήρει συναθροίσει των πιστών κατά την βάπτισιν του ιερού Αυγουστίνου παρά του θείου των Μεδιολάνων ιεράρχου· τον στ' αιώνα εψάλλετο εις την λειτουργίαν της Ρωμαϊκης Εκκλησίας ως γίνεται δήλον εκ των Αντιφωναρίων Γρηγορίου τoυ Διαλόγου, τον δε Η΄ αιώνα εψάλη εν Γερμανία κατα την στέψιν των βασιλέων.
Ωσαύτως αρχαιότατος είναι και ο Τριαδικός ή Επιλύχνιος ύμνος «Φως ιλαρόν» (ως ψαλλόμενος μετά τας λυχνικάς ευχάς του Εσπερινού) “Φως ιλαρόν άγίας δόξης αθανάτου Πατρός, ουρανίου, άγίου, μάκαρος, Ιησού Χριστέ, ελθόντες επί την ήλίου δύσιν, ίδόντες φως εσπερινόν υμνούμεν Πατέρα, Υίόν και Άγιον Πνεύμα, Θεόν. Άξιον σε εν πάσι καιροίς υμνείσΘαι φωναίς αισίαις, Υιέ Θεού, ζωήν ο διδούς διό ο κόσμος σε δοξάζει”., αποδιδόμενος εις τους αποστολικούς άνδρας· εκ της ρήσεως δε του ουρανοφάντορος Βασιλείου «Αλλ’ όστις μεν ο πατήρ των ρημάτων εκείνων της επιλυχνίου ευχαριστίας ειπείν ουκ έχομεν», εξάγεται ότι άγνωστος είναι ο ποιητής τoυ ύμνου.
Εις τα αρχαία άσματα αριθμείται και το νυν άπαξ του ενιαυτού τω Μεγάλω Σαββάτω ψαλλόμενον «Σιγησάτω πάσα σαρξ βροτεία», όπερ εψάλλετο εν τη θεία λειτουργία του Αδελφοθέου Ιακώβου μέχρι του Ιούστινιανού· έκτοτε δε καθιερώθη να ψάλληται αντ' αυτού ο χερουβικός ύμνος «Oι τα Χερουβείμ μυστικώς εικονίζοντες».

«Σιγησάτω πᾶσα σάρξ βροτεία, καί στήτω μετά φόβου καί τρόμου, καί μηδέν γήινον ἐν ἑαυτῇ λογιζέσθω˙ ὁ γάρ Βασιλεύς τῶν βασιλευόντων, καί Κύριος τῶν κυριευόντων, προσέρχεται σφαγιασθῆναι, καί δοθῆναι εἰς βρῶσιν τοῖς πιστοῖς˙ Προηγοῦνται δέ τούτου, οἱ χοροί τῶν ἀγγέλων, μετά πάσης ἀρχῆς καί ἐξουσίας, τά πολυόμματα Χερουβίμ καί τά ἑξαπτέρυγα Σεραφείμ, τάς ὂψεις καλύπτοντα καί βοῶντα τόν ὓμνον˙ Ἀλληλούϊα, ἀλληλούϊα, ἀλληλούϊα. »

Ἐξαίσια εἶναι ἡ μουσική σύνθεση σέ ἦχο πλάγιο τοῦ α 'τοῦ Ἰακώβου τοῦ Πελοποννησίου († 1800), Πρωτοψάλτου τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας. Ὁ ὑμνογράφος ξεκινᾶ μέ τήν προστακτική «σιγησάτω», μέ τήν ὁποία ἀπευθύνεται πρός ὃλους τούς θνητούς («πᾶσα σάρξ βροτεία», βροτός = θνητός) καί ζητεῖ σιγή. Ἀκολουθοῦν δύο ἀκόμα προστακτικές: «στήτω μετά φόβου καί τρόμου καί μηδέν γήινον ἑαυτῇ λογιζέσθω» . Μέ αὐτές προτρέπει τούς πιστούς νά σταθοῦν ὀρθοί μέ φόβο καί τρόμο γιά τό μέγα γεγονός τό ὁποῖο συντελεῖται καί νά κρατοῦν τόν νοῦ καθαρό ἀπό κάθε γήινη σκέψη καί μέριμνα.
Βιβλιογραφική αναφορά:
“Ιστορική επισκόπησις της βυζαντινής εκκλησιαστικής μουσικής από των αποστολικών χρόνων μέχρι των καθ΄ ημάς (1-1900 μ.Χ), Γεώργιος Παπαδόπουλος, Τύποις Πραξιτέλους, Αθήνα, 1904’’.

Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος (1862-1938) υπήρξε Μεγάλος Πρωτέκδικος της του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας και Διευθυντής της Μουσικής Σχολής του εν Κωνσταντινουπόλει Εκκλισιαστικού Μουσικού Συλλόγου.

Το ανωτέρω σύγγραμα ανευρίσκεται επίσης στην Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Ανέμη και τις εκδόσεις ‘Τέρτιος’’, Κατερίνη.
Επιμέλεια άρθρου, διορθώσεις και άλλες προσθήκες:
ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΚΛΙΟΓΚΟΣ
ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ
ΛΑΜΠΑΔΑΡΙΟΣ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΑΣ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ

ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ... ΚΕΝΤΡΟ-ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΟ

Στις 25 Δεκεμβρίου (7 Ιανουαρίουμε το νέο ημερολόγιο) εορτάζουμε την γέννηση του Χριστού μας στην Γή,ο Θεός γίνεται άνθρωπος για να κάνει τον άνθρωπο θεό!!!!ο αχώρητος χώρεσε στην κοιλιά μιας παρθένου (της γλυκητάτης Παναγιάς μας),οι πύλες της σωτηρίας ξανα ανοίγουν για το ανθρώπινο γένος!είθε η γέννηση του θεανθρώπου στις καρδίες μας να μας φωτίσει όλους να βρούμε τον δρόμο της σωτηρίας,να ανεβούμε τον γολγοθά σηκώνοντας ο καθένας μας τον σταυρό του με πίστη,αγάπη κ μετάνοια ώστε να φτάσουμε στην ανάσταση!

πατέρας Ιωάννης...

Τό γεγονός  τής ενανθρωπήσεως τού Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, είναι τό σημαντικότερο ιστορικό γεγονός οπωσδήποτε, τό οποίο δύο χιλιάδες χρόνια μετά από τήν γέννηση τού Χριστού, δέν έπαψε νά επηρεάζει τήν ανθρωπότητα. Τό αιώνιο στίγμα – πρό ΧΡΙΣΤΟΥ, & μετά ΧΡΙΣΤΟΥ – επιβεβαιώνει τόν κάθε σοβαρό, καί μή εμπαθή ιστορικό, ότι όντως ο μοναδικός Ιησούς, είναι κυρίαρχος τής ιστορίας, καθώς καί πρίν τήν ενανθρώπησή Του, τά πάντα θεωρούνται ως προπαρασκευή γιά τό μοναδικό αυτό γεγονός. Όλα τά σχετικά στοιχεία μέ τήν ενσάρκωση τού Υιού καί Λόγου τού Θεού, επιβεβαιώνουν τήν πίστη τής Εκκλησίας, πώς τό γεγονός αυτό είναι πράγματι μοναδικό καί ανεπανάληπτο, όπως ακριβώς μοναδικός καί ανεπανάληπτος είναι καί ο Χριστός.

Όπως εύστοχα προανέφερα, ο Χριστός είναι τό μοναδικό πρόσωπο είς τήν ιστορία τού κόσμου, τό οποίο επισφραγίζει τήν ιστορία, διότι όπως θά ιδούμε, έχει προϊστορία, διά τούτο καί ολοκληρώνει τήν ιστορία. Δίχως τήν εμφάνιση τού Χριστού, ο κόσμος ή δέν θά είχε ιστορία, ή θά ευρήσκετω είς ιστορικόν χάος. Καί τούτο διότι τό νεογέννητο βρέφος Εμμανουήλ, είναι τό μόνο πρόσωπο διά τό οποίο εγνώριζαν αρκετά πράγματα, μιλούσαν γι’αυτό καί τό ανέμεναν, συνειδητώς πολλοί άνθρωποι, πολύ πρίν γεννηθεί.

Άλλωστε έως τούδε είς τόν κόσμο, μόνον γύρο από τό πρόσωπο τού Χριστού υπήρξε τό φαινόμενο τών προφητειών, από θρησκευτικής πλευράς, καθώς καί από φιλοσοφικής πλευράς πολλοί φιλόσοφοι οδηγήθηκαν συμπερασματικά στήν ανάγκη αναζήτησης τού ακρογωνιαίου τούτου λίθου καί γιά τήν φιλοσοφία, όπως ενδεικτικά σέ κάποια κείμενα μπορούμε νά δούμε παρακάτω, παράλληλα καί μέ τίς προφητείες.

Δεκάδες είναι τά φιλοσοφικά κείμενα, καί εκατοντάδες οί προφητείες οί οποίες ομιλούν σαφέστατα, ή καί υπονοούν τόν ερχομό τού Μεσσία περιγράφοντας τήν ζωή καί τήν θυσία Του. Ασφαλώς κανείς δέν ημπορεί νά αμφισβητήσει τήν αυθεντικότητα αυτών τών κειμένων, είτε τών Ελλήνων φιλοσόφων οί οποίοι ουδεμίαν Ιουδαϊκή αντίληψη περί μεσσιανισμού είχαν λόγο νά έχουν, είτε καί αυτών ακόμη τών κειμένων τής Π.Δ. (Παλαιάς Διαθήκης) Πρώτον διά τόν λόγο ότι μεταφράσθηκε καί έτσι ολοκληρώθηκε 280 χρόνια πρίν τήν γέννηση τού Χριστού, αλλά καί κυρίως διότι η μετάφραση έγινε από 70 Έλληνες σοφούς τής εποχής εκείνης ακριβώς καί γιά τόν λόγο τής εξασφάλισης τού κειμένου επί πλέον, από οποιανδήποτε μελλοντικά επιχειρούμενη προσθαφαίρεση.

Άλλωστε νεώτερες επιστημονικές έρευνες έχουν αποδείξει, τήν γνησιότητα τού κειμένου τής Π.Δ. (Παλαιάς Διαθήκης),τό οποίον χρησιμοποιεί επίσημα η Εκκλησία.  Αλλά   άς δούμε ενδεικτικά –όσο μάς επιτρέπει ο χώρος– τί μάς λένε αυτά τά αρχαία κείμενα.

Δημόκριτος: «Δεί τόν θέλοντα φιλόσοφον γενέσθαι, ασκείν σωφρονείν, πάντων απέχεσθαι κακών, πάντα δε ορθώς νοείν καί πράττειν, καί ούτω φιλοσοφήσει, τό εννάγραμον όνομα, (τό όνομα τού πραγματικού Θεού ήταν άγνωστο στούς αρχαίους, Έλληνες, καί γιά τόν λόγο αυτό είχαν Βωμό αφιερωμένο στόν άγνωστο Θεό.) καί όψεται τόν υιόν τού Θεού Λόγου τόν απαθή, ποθητού μελλοφανή.»

Απ. Ιωάννης: «Έν αρχή ήν ο Λόγος, καί ο Λόγος ήν πρός τόν Θεόν, καί ο Θεός ήν ο Λόγος. Καί ο Λόγος σάρξ εγένετο καί εσκήνωσεν έν ημίν, καί εθεασάμεθα τήν δόξαν αυτού, δόξαν ως μονογενούς παρά τού Πατρός, πλήρης χάριτος καί αληθείας.»

Πλούταρχος: «Ο Παλαιός νέος καί νέος αρχαίος, ο πατήρ γόνος καί ο γόνος πατήρ.»

Ιησούς Χριστός: «Λέγει αυτώ ο Ιησούς (πρός τόν Φίλιππο ο οποίος εζήτησε από τόν Κύριο νά τούς δείξει τόν Πατέρα). Τοσούτον χρόνον μεθ’ υμών ειμι, καί ούκ έγνωκάς με, Φίλιππε; ο εωρακώς εμέ εώρακε τόν Πατέρα. (Ιωαν.ιδ’9) ότι έν εμοί ο πατήρ, κ’αγώ έν αυτώ (Ιωαν.ι’38,30)εγώ καί ο Πατήρ έν έσμεν.»  

Χείλων: «Γόνος έκ γόνου κατελθών γόνιμον ύδωρ εποίησεν. Τό υπέρτατον τών όλων αίτιον επινοείται ού φωτί καί πνεύματι, αλλ’ως πάντων Θεός καί κύριος Πατήρ.»

Πρ. Ησαΐας: «ότι παιδίον εγενήθη ημίν, υιός εδόθη ημίν, ού η αρχή εγενήθη επί τού ώμου αυτού, καί καλείται τό όνομα αυτού μεγάλης βουλής άγγελος, θαυμαστός σύμβουλος, Θεός ισχυρός, εξουσιαστής, άρχων ειρήνης, Πατήρ τού μέλλοντος αιώνος.»

Ιησούς Χριστός: «Ός δ’αν πίη έκ τού ύδατος ού εγώ δώσω αυτώ, ού μή διψήση είς τόν αιώνα, αλλά τό ύδωρ ό (εγώ) δώσω αυτώ, γενήσεται έν αυτώ πηγή ύδατος αλλομένου είς ζωήν αιώνιον.» (Ιωαν.δ’14. πρός τήν Σαμαρείτιδα.)

Τίνων: «Ήξα η ανίσχουσα ημίν (περί τής Θεοτόκου) μέλλειν τόν ουράνιον τού Θεού καί Πατρός παίδα η άνανδρος (δίχως άνδρα)κόρη κύει.»

Πρ. Ησαΐας: «Ιδού η παρθένος έν γαστρί έξει, τέξεται υιόν καί καλέσεις τό όνομα αυτού Εμμανουήλ.» (ο Έλληνας Αστάνου όμως στοχαζόμενος, θά προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα αποκαλύπτοντας καί τό όνομα τής Θεοτόκου.)

Αστάνου: «Τιμήσωμεν τήν Μαριάμ, ως καλώς κρύψασαν τό μυστήριον.»

Απ. Παύλος: «Καί ομολογουμένως μέγα εστί τό τής ευσεβείας μυστήριον. Ο Θεός εφανερώθη έν σαρκί εδικαιώθη έν Πνεύματι, ώφθη αγγέλοις, εκηρύχθη έν έθνεσιν, επιστεύθη έν κόσμω, ανελήφθη έν δόξη.»(όχι ως Θεός πατέρας, αλλά ως Θεός Υιός.)

Μένανδρος: «Ο παλαιός νέος καί ο νέος αρχαίος. Ο Πατήρ Γόνος καί ο γόνος Πατήρ, τό έν τρία, καί τά τρία έν, άσαρκον σαρκικόν (τό άσαρκον –ο άϋλος Θεός– έν τή σαρκί ώφθη). Γή τέτοκε τόν ουράνιον Βασιλέα.»

Απ. Ιωάννης: «ότι τρείς εισίν οί μαρτυρούντες έν τώ ουρανώ, ο Πατήρ, ο Λόγος, καί τό Άγιον Πνεύμα, καί ούτοι οί τρείς έν εισί.» (Α.Ιωαν.ε’7)

Ασκληπιός: «Ει μή πρόνοιά τις τού τών πάντων Κυρίου, ού μήν τόν λόγον τούτον αποκαλύψαι ηβούλοντο, ουδέ ημάς τοιούτοις έργοις κατείχεν ίνα περί τούτων ερωτήσητε. Ού γαρ εφικτόν εστίν είς αμυήτους τοιαύτα παράσχεσθαι μυστήρια. Αλλά τώ νοΐ ακουσάντων ακούσατε. -έν μόνον ήν φώς νοερόν πρό φωτός νοερού καί ήν αυτά (τά τρία) ένωσις έκ τού νού, φωτί καί πνεύματι.- Τά πάντα έξ αυτού καί είς αυτόν, είς γόνιμον έκ γονίμου κατελθών»

Απ. Ιωάννης: «Έν αυτώ ζωή ήν, (είς τόν Λόγο) καί η ζωή ήν τό φώς τών ανθρώπων. Ήν τό φώς τό αληθινόν, ό φωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενον είς τόν κόσμον.»  

Απ. Παύλος: «Ός ών (ο Χριστός) απαύγασμα τής δόξης καί χαρακτήρ τής υποστάσεως αυτού, (τού Θεού Πατρός Εβρ.α’3) ός εστίν  εικών τού αοράτου Θεού, πρωτότοκος πάσης κτίσεως. (Κολασσ.α’15.) ότι έν αυτώ κατοικεί πάν τό πλήρωμα τής Θεότητος σωματικώς.»(Κολασσ.β’9.).                                                                                            ...χιλιάδες χρόνια πρίν από τόν Απ. Παύλο όμως, μάς είχαν αποκαλυφθεί ακριβώς τά ίδια

Ερμής ο Τρισμέγιστος: «Τρείς μεγίστας υποστάσεις είναι [περί τής Αγίας Τριάδος]  τό τού αρρήτου καί δημιουργού όνομα μίαν δέ Θεότηταείπε. Έν μόνον εστί τό φώς τό νοερόν πρό φωτός νοερού, καί ήν αεί νούς νοός φωτεινός, Καί ουδέν έτερον ήν ή   η τούτου ενότης αεί έν αυτώ ών αεί τώ αυτού νοΐ καί φωτί και πνεύματι πάντα περιέχει …. Καίαπαθώς απογεννήτως λόγον εγέννησε Θεόν όντα τήν ουσίαν έκ τής ουσίας ός σού τού Πατρός τήν εικόνα καί πάν ομοίαν φέρει, ώστε εκείνος έν Σοί, Σέ δέ εκείνω.» 

Ιησούς Χριστός: «Λέγει αυτώ ο Ιησούς [πρός τόν Φίλιππο ο οποίος εζήτησε από τόν Κύριο νά τούς δείξει τόν Πατέρα]. Τοσούτον χρόνον μεθ’ υμών ειμι, καί ούκ έγνωκάς με, Φίλιππε; ο εωρακώς εμέ εώρακε τόν Πατέρα. (Ιωαν.ιδ’9) ότι έν εμοί ο πατήρ, κ’αγώ έν αυτώ (Ιωαν.ι’38,30)εγώ καί ο Πατήρ έν έσμεν.» 

Η αποκάλυψη λοιπόν σέ Εβραίους καί σέ Έλληνες είναι ακριβώς ίδια. Θά τολμούσα  νά πώ μάλιστα ότι αυτό τό οποίο προεφήτευσαν οί Εβραίοι δίχως νά γνωρίζουν, οί αρχαίοι Έλληνες τό αναζητούσαν διά τού φιλοσοφικού στοχασμού, γι’ αυτό καί όταν ήλθε τό αναγνώρισαν, καί τό δέχθηκαν διότι είχαν επίγνωση τού στοχασμού τους, αντίθετα μέ τούς Εβραίους οί οποίοι απέρριψαν τό ού κατ’ επίγνωσιν αναμενόμενο κατά τόν απόστολο. « είς τά ίδια ήλθε, καί οί ίδιοι αυτόν ού παρέλαβονΙωαν.α’11.»

Οί προφητείες πάντως ήταν αναντίρρητα σαφέστατες διά τούς Εβραίους, ιδιαιτέρως ως πρός τόν χρονικό προσδιορισμό τόν οποίον μάς δίνουν διά τήν επί τής γής έλευση τού Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.

Έτσι ο Πατριάρχης Ιακώβ προφητεύει στήν Γένεση:μθ’8-10, ότι μόλις εκλείψει άρχων καί σκήπτρο έξ Ιούδα θά έλθη ο Χριστός, καί πραγματικός Βασιλεύς, τού Ισραήλ, καί απόγονος τού Δαυίδ. Κάτι τό οποίον έγινε όταν εβασίλευσε ο αλλογενής Ηρώδης επί τών ημερών τού οποίου εγεννήθη ο Κύριος.

Ο Προφήτης Αγγαίος επίσης προφητεύει Αγγ.β’6,9. Ότι όταν θά έλθη ο Χριστός θά υπάρχη ακόμη ο δεύτερος Ναός, τόν οποίο έκτισε ο Ζοροβάβελ καί εξωράϊσε ο Ηρώδης καί στόν οποίο επήγε καί ο Κύριος, ο δε Δανιήλ προφητεύει ότι τότε – κατά τόν ερχομό τού Μεσσία – θά βασιλεύουν οί ρωμαίοι.  Δαν.β’1-49.

Ο Χριστός τής Εκκλησίας καί τών Γραφών, ο αληθινός Χριστός τών Ευαγγελίων, πού είναι καί ο πραγματικός Ιησούς Χριστός ο οποίος ήλθε είς τόν κόσμο πρίν δύο χιλιάδες χρόνια, είναι ο θεάνθρωπος Χριστός, ο αληθινός Θεός, Υιός καί ενσαρκωθείς λόγος τού Θεού τού ζώντος. Είναι τό κεφάλαιο τής σωτηρίας μας διά τού οποίου γίνεται η ανάπλαση τού ανθρώπου καί διά τού οποίου ανακαλύπτουμε τόν Πατέρα καί λαμβάνουμε τό Πνεύμα τό Άγιον. Αυτός τέλος σέ κάθε εποχή όπως ο Ίδιος τό είπε, έτσι καί θά αποδεικνύεται ως ο ακρογωνιαίος  λίθος ‘όν απεδοκίμασαν οί οικοδομούντες, δομήτωρ δε τής Εκκλησίας καί κεφαλή Της, ανακαινισθείς τών ψυχών καί αρχηγός τής ζωής ημών, είς δόξαν Θεού Πατρός Αμήν,  …Χρόνια Πολλά, καί φωτισμένα...  

πατέρας Ιωάννης...

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΣΑΡΚΩΣΕΩΣ (Ἁγίου Συμεῶν τοῦ Νέου Θεολόγου)

''Περί της του Λόγου Σαρκώσεως, καί κατά τίνα τρόπον δι’ υμάς εσαρκώθη.. (Βίβλος των Ηθικών Λόγος Α΄, Κεφάλαιο γ') *Για να προσεγγίσουμε την σάρκωση του Λόγου και την απόρρητη γέννησή του από την αειπάρθενο Μαρία και να κατανοήσουμε καλά το μυστήριο της οικονομίας για την σωτηρία του γένους μας το κρυμμένο προ των αιώνων (Εφεσίους 3:9), θα μας βοηθήσει η εξής γνωστή εικόνα:* *Κατά την δημιουργία της προμήτορος Εύας ο Θεός πήρε την έμψυχη πλευρά του Αδάμ και την ολοκλήρωσε σε γυναίκα, γι’ αυτό δεν εμφύσησε σ’ αυτήν πνοή ζωής καθώς και στον Αδάμ, αλλά το μέρος που έλαβε από την σάρ...περισσότερα »